27 Nisan 2010 Salı

Piller: Çeşitleri ve Kullanım Biçimleri

Fotoğraf makinelerinin güç kaynağı olarak artık çoğunlukla piller kullanılıyor. Piller biliyorsunuz elektrik enerjisini depolayan araçlardır. Pillerin tarihte ilk kullanıma başlanmasından bu yana biçimleri çok değişmiş ve birçok tipte üretilmiş durumdadır. Piller enerjiyi depolama, kullanımlarına veya dış biçimlerine göre değişik sınıflara ayrılırlar. Pillerin doğru kullanımına dikkat ederseniz fotoğraf makinelerinizden elde ettiğiniz verim daha fazla olacaktır.

Kısa Tarih
İster inanın, ister inanmayın çalışan ilk piller MÖ 250 yıllarında Pers İmparatorluğu zamanında Bağdat'ta üretilmişti. Bu pillerde demir ve bakırdan oluşan elektrotlar
sirkeden yapılmış bir elektrolit içindeydi. Bu pillerin madenlerin kaplanmasında veya tıbbi tedaviler sırasında kullanılmış olabileceği düşünülüyor.

Şu anda kullandığımız modern pillerin atası olan Volta pili ise çok sonraları MS 1800 yıllarında İtalyan bilim adamı Alessandro Volta tarafından icat edilmişti. Bundan önce 1748 yılında ünlü Amerikalı bilim adamı Benjamin Franklin statik elektrik depolamakta kullanılan kapasitörler (veya kondansatör) ile elektrik depolamayı başarmıştı. Volta pili sonraları giderek geliştirildi ve daha da sonra şarj edilebilir piller ve aküler üretildi. Böylece günümüzdeki tür ve biçim bolluğu oluşmuş oldu. Uzun bir dönem piller elde yapıldı, hatta bazı yetenekli meraklılar gerekli olan pilleri evde kendi olanakları ile ürettiler. İlk üretilen pillerin kullanımları sırasında, şu anda kullandığımız otomobil aküleri gibi bakıma gereksinimleri vardı.

Pil Kapasitesi
Genel olarak pilin depoladığı enerji miktarı "amper-saat" yada kısaca "Ah" ile belirtilir. Böylece 1 Ah kapasitesindeki bir pil 1 saat boyunca 1 amperlik akım yaratabilir. Bu birimin binde birine ise mili amper-saat (mAh) denir. Piller daha az güç gerektiren işlerde kullanılırsa, örneğin 100 mA akım yeterli olacaksa, 1 Ah (1000 mAh) gücündeki bir pil 10 saat boyunca enerji sağlayacaktır. Genel olarak mAh birimi pillerin depoladıkları enerji kapasitesinin ölçüsü olarak kullanılır. Bu değer büyüdükçe pillerin depoladığı enerji artacaktır.
Fakat pratikte bu belirtilen değerlerden farklı sonuçlar elde edilir. Pil üreticileri kapasiteyi pilin deşarj kapasitesinin %5'i kullanılırken ölçerler. Bu değerin seçilmesinin nedeni pilin bu biçimde en etkin bir biçimde enerji deşarjı sağlamasıdır. Böylece siz pili kullanırken deşarj kapasitesi %5'ten farklı ise pilin üzerinde yazan mAh değerinden farklı bir sonuç alacaksınız.

Pilin Üzerindeki Yazılara Dikkat Edin
Bir pili elinize aldığınızda öncelikle kutuplarına ve voltajına dikkat etmelisiniz. Kutuplar (+) veya (-) olarak pilin her iki ucunda belirtilmiştir. Bunlara bakarak pilleri kullanacağınız aletin içine doğru olarak yerleştirin. Doğru yerleştirme biçimi genellikle pil yuvasının içinde veya kapağında gösterilmiştir. Voltaj ise doğru pili kullanmanıza yardım eden bir bilgidir. Pili kullanacağınız araç tartı aleti veya saat gibi hassas bir elektronik alet ise düşük voltajlı pilleri tercih etmemelisiniz.

Piller üzerinde pilin tipi ve şarj edilip edilemeyeceği de yazılıdır. Örneğin "Ni-MH" ve "Rechargeable" yazılarını gördüyseniz pilinizin nikel metalhidrit yapısında ve şarj edilebilir olduğunu anlarsınız. Şarj edilebilir piller üzerinde ayrıca enerji depolama kapasitesi de mAh biriminde belirtilir. Örneğin 750 mAh yazılı ise ideal koşullarda 10 saat boyunca 75 miliamper güç elde edebilirsiniz.
Piller üzerinde çevre kirliliği ile ilgili bilgileri ve önerileri de göreceksiniz. Örneğin birbirini takip eden üçgen biçiminde okların bulunduğu grafik pilin geri dönüşebilir materyalden yapıldığını gösterir. Yani bitmiş pilinizi belediyelerin veya satıcı şirketlerin kurduğu sisteme verirseniz, pil içindeki kimyasal maddeler veya metaller ayrılarak tekrar kullanılır. Kullanılmış pillerin normal çöpe atabileceğiniz konusundaki bilgiyi de yine pilin üzerinde görebilirsiniz.

Pil Türleri
Piller kullanım biçimlerine göre ikiye ayrılırlar. Tek kullanımlık yani kullanılırken zaman içinde enerjisi biten ve daha sonra atılan pillere "Birincil Piller" denir. Bittiklerinde şarj edilip tekrar kullanılabilen pillere ise "İkincil Piller" denir. Kullanıcıların aklına hemen bu kadar çok sayıda pil türü arasında nasıl seçim yapacağı gelecektir. Aşağıda bu konudaki bilgileri okuyacaksınız.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder